آمریکا به دنبال کشاندن کره به جنگ اوکراین است؟

ماه گذشته اسنادی در مورد فشار واشنگتن بر سئول برای کمک به تأمین تسلیحات مورد نیاز اوکراین افشا شد. بر اساس این اسناد کره جنوبی با فروش گلوله‌های توپخانه برای کمک برای تکمیل شدن ذخایر آمریکا موافقت کرده است. کمی پس از این ماجرا رئیس‌جمهور کره جنوبی گفت که در صورت بروز وضعیتی در اوکراین که جامعه بین‌المللی نمی‌تواند آن را تحمل کند، برای سئول سخت خواهد بود که بر ارائه تنها کمک‌های بشردوستانه یا مالی به کی‌یف اصرار داشته باشد و به این ترتیب برای نخستین بار امکان کمک نظامی به کی‌یف از سوی سئول مطرح شد.

اسناد افشا شده و همچنین سخنان رئیس‌جمهور کره باعث نگرانی و خشم مسکو و موضع‌گیری تند آن‌ها شد. در همین رابطه دیمیتری مدودف نایب‌رئیس شورای امنیت روسیه خطاب به مقام‌های کره‌جنوبی نسبت به عواقب ارسال سلاح به اوکراین هشدار داد. مدودف با انتشار پیامی در کانال تلگرامی خود نوشت: «کشورهای علاقه‌مند جدیدی پیدا شده‌اند که مشتاق کمک به دشمنان ما هستند. یون سوک یول رئیس‌جمهور کره جنوبی اعلام داشته که اصولاً کشورش آماده است سلاح در اختیار کی‌یف قرار دهد. تا چند وقت اخیر کشور کره جنوبی در بیانیه‌های متعدد از این مسئله اطمینان می‌دادند که به اوکراین سلاح نمی‌فرستند». مدودف به طور کنایه‌آمیز در پیامش خطاب به مقام‌های کره جنوبی این سؤال را مطرح کرد که وقتی آخرین سلاح‌های روسیه را در دست رقیب دیرینه خود یعنی کره شمالی ببینند، چه خواهند گفت؟

دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین هم گفت: «آغاز ارسال سلاح به اوکراین به صورت غیرمستقیم به معنای دخالت در این درگیری است». ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه نیز گفت که مسکو هرگونه تحویل تسلیحات به اوکراین را بدون توجه به اینکه از کجا آمده است، به عنوان یک اقدام آشکارا خصمانه ضد روسیه در نظر خواهد گرفت.

در بحبوحه تنش‌ها میان کره جنوبی و روسیه به تازگی منابع آگاه گفتند چانگ هو جین معاون وزیر امورخارجه کره جنوبی که تا اوایل ماه گذشته به عنوان سفیر این کشور در روسیه بود، قرار است در اواسط ماه مه برای انجام مراسم خداحافظی با مقامات روسیه، سفری دو روزه به مسکو داشته باشد. به نظر می‌رسد دیدار چانگ هو جین با مقامات روسی بیشتر در راستای گفتگو و چانه زنی در مورد مسئله مورد نزاع بین سئول و مسکو باشد.

کره جنوبی تحت ‌فشار غرب

از زمان آغاز جنگ اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، کره جنوبی کمک‌های غیر تسلیحاتی از جمله ماسک‌های گاز و تجهیزات پزشکی به کی‌یف ارائه کرده است. همچنین اقداماتی غیرمستقیم برای کمک به اوکراین انجام داده است . به عنوان نمونه سال گذشته، شرکت‌های دفاعی کره جنوبی بزرگ‌ترین قرارداد صادرات تسلیحات خود را با لهستان منعقد کردند، از جمله تانک‌های جنگی K۲ و هویتزرهای خودکششی K۹. فروش این تسلیحات به لهستان باعث شد که این کشور بتواند بخشی از تسلیحات خود را که از سایر کشورها خریداری کرده بود به اوکراین بفرستد.

کره جنوبی هیچ‌گاه به طور مستقیم به اوکراین تسلیحات ارسال نکرده و قانون این کشور چنین حمایتی را از کشورهای در حال جنگ ممنوع کرده است. کره جنوبی چندین دهه است که پس از امضای آتش‌بس در سال ۱۹۵۳ - برای پایان دادن به جنگ کره- میزان زیادی تسلیحات تولید و ذخیره کرده است. این اقدام کره جنوبی نوعی تلاش برای آمادگی برای جنگ احتمالی جدید با کره شمالی است. در واقع ترس از کره شمالی ، سئول را اینک به یکی از قدرت‌های نظامی دنیا تبدیل کرده است. بر اساس گزارش موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم، کره جنوبی از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ سریع‌ترین رشد را در میان ۲۵ صادرکننده برتر تسلیحات در جهان داشت و رتبه هشتم را با سهم ۲.۸ درصدی از بازار جهانی کسب کرد.

اکنون، در حالی که اوکراین روز به روز به اتمام مهمات خود نزدیک‌تر و غرب در تأمین نیازهای این کشور ناتوان‌تر می‌شود، متحدان غربی کی‌یف فشارهای خود را بر کره جنوبی تشدید می‌کنند تا پای این کشور را به طور مستقیم به ماجرای کمک تسلیحاتی به اوکراین باز کنند.

احتیاط کره جنوبی از درگیری مستقیم در جنگ

رئیس‌جمهور روسیه، به کره جنوبی درباره کمک نظامی به اوکراین هشدار داده و گفته است که ارسال تسلیحات توسط سئول به اوکراین روابط بین روسیه و کره جنوبی را خراب می‌کند و می‌تواند روسیه را به تعمیق روابط نظامی با کره شمالی وادار کند. به این ترتیب خودداری کره جنوبی از ارسال تسلیحات به اوکراین و درگیری مستقیم در این جنگ ناشی از ترس سئول از نزدیکی بیشتر روسیه با کره شمالی است. البته پیش‌تر نیز جنگ در اوکراین کره شمالی را به روسیه نزدیک‌تر کرده است. چرا که کره شمالی آشکارا از این حمله حمایت کرد و جانب پوتین را گرفت. پیوند بالقوه میان بحران اوکراین و آنچه می تواند در تایوان میان چین و آمریکا و متحدانش رخ دهد، کشورهای این منطقه را که از خیزش چین و جاه طلبی های ژئوپولیتیکی آن واهمه دارند، تشویق کرده که با دقت نظر بیشتری وقایع جنگ اوکراین را دنبال کنند. نه تنها به این دلیل که کشورهایی مانند ژاپن، تایوان و کره جنوبی در اتحاد نزدیک با ایالات متحده قرار دارند بلکه به امید اینکه همراهی نسبی آنها با اوکراین بتواند حاوی پیامی برای پکن مبنی بر مصمم بودن شان در حمله احتمالی چین به تایوان باشد، همچنان اصرار دارند که خود را به عنوان بازیگری بی تفاوت در جنگ اوکراین نشان ندهند. همینطور همین مقدار از حمایت های اندک از اوکراین می تواند مشوقی برای ایالات متحده باشد تا در بزنگاه های تاریخی در شمال شرق آسیا، این کشورها را در برابر چین به حال خود رها نکند. اهمیتی که کشورهای شمال شرق آسیا و متحدان غرب در این منطقه به جنگ در اوکراین قائل هستند به خوبی نشانگر به هم پیوستگی ژئوپولیتیک جهانی است که در دو منطقه جداگانه دریای سیاه و آسیای شمال شرقی بواسطه چالشگری چین و روسیه ایجاد شده است و از دید ناظران این مناطق، سرنوشت مشترکی که به نوعی ترتیبات امنیتی در اروپای شرقی و آسیای شرقی را به خود دچار کرده است.