شهردار منطقه ۱۹ در گزارش به شورای شهر گفت: تمام تخلفات ساختمانی و نابسامانی‌های برخی مشاغل مستقر در محل همچون ضایعات‌فروشان و کلونی‌ها و مافیای فساد در ساخت‌وساز متأسفانه در زمین‌های موقوفه رخ می‌دهد. بخشی از مقابله نکردن با این ساخت‌وساز مربوط به روزهای اعتراضات سراسری است. در آن زمان نیروی انتظامی به دلیل مقابله با معترضان نیروی کافی برای پیشگیری از این ساخت‌وسازها را در اختیار شهرداری تهران قرار نداده است.
تخریب غیراصولی ساختمان‌های غیرقانونی توسط شهرداری در محله خلازیر بر جلسه شورای شهر تهران سایه افکنده بود. با طرح شدن حادثه ریزش 5 ساختمان در منطقه 19 دیگر موضوعات از دستور جلسه شورای شهر تهران خارج شد و تورج فرهادی، شهردار آن منطقه را برآن داشت که به اعضای شورای شهر تهران گزارشی ارائه کند. در این جلسه کسی با برخورد سخت و سلبی با ساخت‌وسازهای غیرمجاز مخالفت نداشت اما نحوه تخریب و محاسبه تخریب این ساختمان‌ها که جان 5 نفر را گرفته، مورد سوال برخی از اعضای شورای شهر تهران قرار گرفت و نشان داد که شهرداری نمی‌تواند با ساخت‌وسازهایی که همه به تخریب آن ایمان دارند پلی بسازد برای فرار از اشتباه‌اش در تخریب مرگ‌آور محله خلازیر.
تخریب خانه‌های پوشالی
شهردار منطقه 19 در این گزارش تاکید کرد: «تمام تخلفات ساختمانی و نابسامانی‌های برخی مشاغل مستقر در محل همچون ضایعات‌فروشان و کلونی‌ها و مافیای فساد در ساخت‌وساز متأسفانه در زمین‌های موقوفه رخ می‌دهد.» او بخشی از مقابله نکردن با این ساخت‌وساز را به روزهای اعتراضات سراسری گره زده و اعلام کرد که آن زمان نیروی انتظامی به دلیل مقابله با معترضان نیروی کافی برای پیشگیری از این ساخت‌وسازها را در اختیار شهرداری تهران قرار نداده است. آن‌طور که او می‌گوید مهدی عباسی، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران اصرار به این تخریب‌ها داشته است. عباسی هم این موضوع را تایید کرد و به هم‌میهن گفت: «این خانه‌ها باید تخریب شوند چراکه جان تمام ساکنان خود را به خطر می‌اندازند.» عباسی اذعان می‌کند که «قبل از آنکه مردم بی‌گناه و بی‌خبر از ناایمن بودن در این ساختمان مستقر شوند، باید این تخریب‌ها ادامه پیدا کند. این ساختمان‌ها فونداسیون ندارند و نهایتاً سه سانت بتن زیر آن کار شده است. شما فرض کنید که مردم در این ساختمان‌ها ساکن شده بودند و این اتفاق رخ می‌داد.»
ارائه گزارش در مراسم روزخبرنگار
از سوی دیگر، علیرضا زاکانی، شهردار تهران عصر دیروز مراسمی را به مناسبت روز خبرنگار برگزار کرد. در این مراسم علاوه بر امین توکلی‌زاده، معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری، از تورج فرهادی، شهردار منطقه ۱۹ نیز دعوت کرد تا درباره ساخت و سازهای غیرمجاز سخنرانی کند و به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ دهد. گرچه انتظار افکار عمومی در این زمینه برخورد سریع و صریح با متخلفان این حادثه است و به نظر می‌رسد صرف ارائه این گزارش‌ها متناسب با این رخداد مرگبار نبوده است.
احمد وحیدی، وزیر کشور نیز به موضوع ساختمان‌های ناایمن عکس‌العمل نشان داد و با اشاره به اینکه فعلاً بنای اعلان عمومی اسامی ساختمان‌های ناایمن را نداریم، گفت: «صاحبان ساختمان‌های ناایمن اگر در مدت زمان مشخص به دستور ستاد بحران تمکین نکردند به دادستانی معرفی خواهند شد. بنای ما این است که در قدم اول به دستگاه‌های مربوطه که متولی هر یک از این ساختمان‌ها هستند، اعلان شود.»
حمله ارگان شهرداری به منتقدان
واکنش‌های گسترده به حادثه خلازیر اما باعث نشد ارگان رسانه‌ای شهرداری تهران از موضع طلبکارانه خود در قبال منتقدان دست بکشد. همشهری دیروز صفحه اول خود را به استهزا و برخورد طلبکارانه با یک عضو دولت روحانی اختصاص داد. روزنامه همشهری برای آنکه زاکانی و تیمش را از انتقادات نجات دهد با انتشار کاریکاتور محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر سابق ارتباطات، سعی کردند که منتقدان شهردار را به ضدانقلاب و مدیران ناکارآمد سابق گره بزنند و آنان را در تیتر اول خود «کاسبان خلازیر» معرفی کرد. البته آذری‌جهرمی به این رفتار غیرحرفه‌ای در روزنامه وابسته به شهرداری واکنش نشان داده و گفته است: «خطر مدیر پرروی کارنابلد» برای یک شهر به مراتب بیشتر از ساختمان‌های ناایمن است.» او شاید به علیرضا زاکانی که یکی از مشکلات کشور را «پررویی نجومی» نامیده بود طعنه می‌زند. این اقدامات شهرداری و روزنامه وابسته به آن صدای اصولگرایان را هم درآورده است. پرویز امینی، یکی از نظریه‌پردازان اصولگرا درباره تیتر «کاسبان خلازیر» نوشت: «بخشی دیگر از حکمرانی که نمادش این روزنامه و نهاد وابسته به آن است، به اسباب بازی در دست اطفال تبدیل شده است.»
دیگر سکوت جایز نیست
از سوی دیگر شعبه استان تهران حزب اتحاد ملت طی بیانیه‌ای تاکید کرد: «در مدت اخیر شرایطی بر شهر تهران و اداره شهرداری آن حاکم بوده که سکوت را بیش از این جایز نمی‌کند. حجم سوءمدیریت و بی‌کفایتی‌ها در متصدیان شورای شهر و شهرداری به آستانه‌ای رسیده که فرار از اشکالات متعارف و مشکلات قابل تحمل است. از سویی جان مردم، سلامتی شهروندان و ایمنی عمومی به خطر افتاده و از سوی دیگر منافع و دارایی‌ها در معرض تاراج یا هدررفت قرار گرفته است. این شیوه اداره شهر شایسته ساکنان کلان‌شهر نیست که قرار بود الگوی جهان اسلام شود. اما متاسفانه با تداوم این روند به عبرتی در تاریخ و جغرافیای ما تبدیل خواهد شد. در سال 1401 شهرداری تهران رکورد شهرفروشی را شکست و بیش از 4برابر سال‌های گذشته عوارض مازاد تراکم دریافت کرد. اما به جای اینکه پول‌ها خرج مردم شهر شود، صرف اقدامات نمایشی و خاصه خرجی‌های سیاسی و جناحی شده است.» در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «اینکه مردم می‌بینند شهرداری وظایف و خدمات ابتدایی خود را رها کرده و در مقابل می‌شنوند که قرار است درآمدهای شهر خرج استخدام صدها نفر به‌عنوان حجاب‌بان شود خشم‌افزا و آزاردهنده است. اینکه شهرداری نمی‌خواهد جلوی درخت‌کشی‌ها را بگیرد یا دوچرخه‌ها را در شهر حفظ کند یا سرفاصله حرکت قطارهای مترو را سرجای خود نگهدارد و یا اتوبوس‌ها یکی پس از دیگری از چرخه فعال خارج می‌شوند چه امیدی برای توقف روند فزاینده ترافیک و آلودگی هوا باقی می‌گذارد؟ وضع ایمنی در شهر به حدی خراب است که نه‌تنها کفایت و پاکدستی لازم برای ممانعت از ساخت‌وسازهای غیرمجاز وجود ندارد بلکه در تخریب بناهای غیرمجاز نیز دانش و تجرب موجود به کار گرفته نمی‌شود. شهردار منتخب شورای ششم که چندی قبل به انکار خرابی پله‌برقی‌های شهر پرداخت و گفت که برای توجیه خبرنگاران تور برگزار می‌کند، حالا که حادثه پله‌برقی باعث قطع دست یک کودک شده و به اعتراف عضو شورای شهر تهران 90درصد پله‌برقی‌های تهران ناایمن هستند چرا پاسخگوی این حجم از سوءمدیریت‌ها در شهر نیست؟ چقدر جان و مال دیگران باید قربانی شود تا نیروهای انقلابی باور کنند که کفایت اداره شهر و کشور را ندارند؟»
حجاب مهم‌تر از ایمنی شهر است؟
دادن انشعابات توسط ارگان‌ها و ادارات دولتی از جمله موضوعاتی است که جاده را برای سودجویان هموار می‌کند. اما روش تخریب این ملک مورد انتقاد بسیاری از منتقدان قرار گرفته است. درست مانند حجاب‌بان که قرار است در مترو اجرا شود و اعلام شده که قرار است 400 نیروی حفاظت شهرداری تحت این عنوان به تذکر لسانی بپردازند. هرچند که این خبر در اخبار حادثه ریزش ساختمان خلازیر گم شد اما مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران درباره به‌کارگیری این افراد گفت: «هر روز پیامک‌های زیادی به من زده می‌شود که در مترو بی‌حجابی است. مگر مترو با خیابان فرق دارد؟» از آنجا که شهردار تهران خود را مردی باقدرتِ بی‌انتها می‌داند در این موضوع نیز ورود پیدا کرده است درحالی‌که شهرداری حتی برای تذکر لسانی هم نمی‌تواند به‌صورت سازمان‌یافته ورود پیدا کند و این پلیس مترو است که باید این موضوعات را پوشش دهد.
کفن‌پوشان اجاره‌ای
تورج فرهادی، شهردار منطقه 19 با اشاره به جلسه سردار رادان و علیرضا زاکانی، شهردار تهران و نقش سردار رادان در به‌کارگیری حجاب‌بان‌ها تاکید کرد: «دستور اکید سردار رادان و تأکید ویژه شهردار تهران بر این بود که موضوع بسیار مهم است و کار به هنجارشکنی رسیده است. لذا ما این ۲هزار نیرو را به کار گرفتیم تا با این ساخت‌وسازها مقابله کنیم.» او از اجیر کردن کفن‌پوشان اجاره‌ای از سوی عوامل ساخت‌وساز غیرمجاز خبر داده و گفت: «این افراد با کفن در محل حضور یافتند و سنگ‌پرانی کردند. بخش دیگری نیز مردم بودند که به‌صورت ناآگاهانه در کنار سودجویان حضور پیدا می‌کردند. وقتی انشعابات متصل می‌شود، مردم تصور می‌کنند که اگر غیرمجاز باشد انشعابی وجود نخواهد داشت.» علاوه بر این فرهادی استفاده از مواد منفجره در این تخریب را شایعه دانست و اعلام کرد که حتی این موادمنفجره را امتحان هم کرده بودند اما اجازه استفاده از آن را نداشتند: «به ما اعلام کردند که شورای تأمین حق استفاده از موادی که صداهایی تولید کرده و موجب رعب و وحشت شود، نداده است. به همین دلیل به هیچ عنوان از مواد منفجره استفاده نکردیم و اجازه آن را به ما ندادند. اعلام کردند که ترمایت موادی است که وقتی مشتعل می‌شود، قدرت حرارتش آنقدر بالاست که فلز را ذوب می‌کند. در مرحله قبل یک ساختمان را با این مواد تخریب کردیم که ظرف 26 ثانیه ساختمان را در جا پایین آورد و شعاع زیادی را درگیر نکرد. به ما گفتند می‌توانید از ترمایت برای اسکلت‌های فلزی استفاده کنید که صدایی ندارد و فقط حرارت دارد.» شهردار منطقه 19 به همراهی دادستانی هم اشاره و بیان کرد: «در دو جلسه آقای ترکی را به منطقه آوردیم و شرایط را از نزدیک دیدند. اختلاف‌نظری بین قوه قضائیه و نیروی انتظامی وجود داشت که احکام صادره باید صراحت داشته باشد که با معاون دادستان کل حل شد و ترکی به صراحت گفت «شما این ساختمان‌ها را تخریب کنید اگر کسی پرسید چرا، بگویید ترکی گفته است.» ما این گفته را صورتجلسه و مکتوب کردیم.» پس از توضیحات شهردار منطقه 19 برخی از اعضای شورای شهر تهران که از ابتدا توجیه بودند فقط به بحث «ساخت‌وسازهای غیرمجاز» و لزوم برخورد با آن پرداختند. اما برخی دیگر قانع نشدند و سوالات‌شان بی‌پاسخ ماند تا شاید کمیته حقیقت‌یاب به این سوالات پاسخ دهد.
تیرآهن در کیف دستی جا نمی‌شود
نرجس سلیمانی، رئیس کمیسیون حقوقی و نظارت درباره حادثه خلازیر به هم‌میهن گفت: «گزارشی که شهردار منطقه 19 ارائه کرد، کلی است. ما به سازمان بازرسی شهرداری نامه‌ای زدیم که رونوشت آن را برای ارگان‌هایی که باید پاسخ بدهند، ارسال کردیم. باید پاسخ این سوالات و نتیجه برگزاری جلسات تخصصی و فنی بیاید تا بتوان به یک جمع‌بندی رسید.» او افزود: «اول اینکه باید با متخلفان برخورد شود. اما نکته مهم برای من این است که چرا باید ساخت‌وساز ناایمن صورت بگیرد که شهرداری مجبور شود با آن برخورد کند؟ چرا از همان اول جلوی موضوع را نمی‌گیریم؟ من گفتم که تیرآهن برای ساخت این ساختمان‌ها استفاده شده و تیرآهن را در کیف‌دستی نگذاشتند که بگویند ما ندیدیم. باید شهردار شب، مسئول شهربان و... صحبت کنند تا مشخص شود این تخلف کجا صورت گرفته است. چشم‌ها کجا بسته شده که این ساخت‌وسازها صورت گرفته است؟» سلیمانی با اشاره به نحوه اجرای تخریب نیز تاکید کرد: «نباید برای درست کردن ابرو، چشم را هم کور کرد. نباید در این موضوع چنین خسارت جانی به وجود می‌آمد و ما شرمنده خانواده پرسنلی شویم که برای کسب یک لقمه نان حلال از خانه بیرون آمده اما برنگردد. بنابراین باید بررسی شود که در حین اجرای تخریب دقت در محاسبات وجود داشته است؟»
شاید تعداد بیشتری قربانی می‌شدند
ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران نیز درباره گزارشی که تورج فرهادی در صحن علنی مجلس قرائت کرد، به هم‌میهن گفت: «این گزارش دو بخش داشت. بخش اول ضرورت تخریب و مقابله با ساخت‌وساز غیرمجاز، برخورد با متخلفان، شناسایی ریشه‌های باندی و مافیایی منطقه 19 بود که هیچ‌کس با این موضوعات ذره‌ای مخالفتی نداشت.» او افزود: «حرف من درباره این حادثه است که 5 قربانی بجا گذاشته است؛ قربانی تخریب عمدی خودمان. یعنی ما رفتیم با یک ساخت‌وساز غیرمجاز برخورد کنیم، دو افسر بلندپایه ناجا و دو نفر از کارکنان شهرداری و یک ساکن بی‌گناه محله جان خود را از دست دادند. این صدمه بزرگ است و ما نباید به راحتی از این مسئله عبور کنیم. روش تخریب اشتباه بوده است. نیاز به بررسی هم ندارد اما انشاءالله هیئت کارشناسی آن را بررسی می‌کند و جواب می‌گیرد. ولی چطور من یک ساختمان را اینجا تخریب می‌کنم اما 4 ساختمان آن‌طرف‌تر روی سر قربانیان آوار شود؟ معلوم است که این محاسبه و روش تخریب اشتباه است و از مهندسی تخریب استفاده نشده است.» امانی با بیان اینکه می‌گویند ما عجله داشتیم، تاکید کرد: «قرار بود 5 نفر را به کشتن بدهیم که عجله داشتیم؟ عجله نمی‌کردند. مگر پریدن از جوی آب بوده که عجله داشتند؟ قرار بوده بنایی تخریب شود و در نتیجه این اشتباه 5 نفر کشته شدند. اگر کسانی که آنجا ایستاده بودند فرار نمی‌کردند که تعداد قربانیان بیشتر می‌شد.»
پیشنهاد سردبیر
پربازدیدترین ها
آخرین اخبار