ستون فقرات طالبان را بشناسید!

 یک شب که از آن حدود دو ماه می‌گذرد، تیمی از افسران امنیتی طالبان در حومه پایتخت افغانستان گرد هم آمدند تا برای حمله به یک مخفیگاه داعش آماده شوند

با نزدیک شدن به ساعت صفر، مردان با تفنگ‌های خود آماده حمله شدند، حبیب رحمان انقایاد، در تلاش بود تا محل دقیق هدف خود را به دست آورد. او تلفن همکارانش را گرفت و با مافوق آنها تماس گرفت و آنها اصرار داشتند که آدرس مکان هدف را به واتس اپ او ارسال کرده اند. فقط یک مشکل وجود داشت: واتس اپ حساب کاربری او را برای تبعیت از تحریم های آمریکا مسدود کرده بود.

انقایاد، تنها نبود. در ماه‌های اخیر، شکایت‌های مقامات طالبان، پلیس و سربازانی که اکانت‌های واتس‌اپ‌شان مسدود یا موقتاً غیرفعال شده‌اند، فراگیر شده‌است، اختلالاتی که نشان می‌دهد چگونه پلت فرم پیام‌رسانی به ستون فقرات دولت نوپای طالبان تبدیل شده است. این وقفه‌ها همچنین بر پیامدهای گسترده تحریم‌های بین‌المللی بر دولتی که به یکی از منزوی‌ترین دولت‌های جهان تبدیل شده است، تأکید می‌کند.

واتس‌اپ که متعلق به متا است، نام گروه‌ها، توضیحات و عکس‌های پروفایل گروهی را در این اپلیکیشن پیام‌رسان اسکن می‌کند تا طالبان را در میان کاربران شناسایی کند و حساب‌های آنها را مسدود کند.

حتی زمانی که طالبان در افغانستان قدرت نگرفته بود نیز، این ممنوعیت برخی از طالب‌ها را که به این اپلیکیشن تکیه می‌کردند، ناتوان کرده بود، زیرا این برنامه به افرادی که نه سواد داشتند و نه مهارت‌ امکاناتی را ارائه می‌داد. با استفاده از قابلیت پیام صوتی واتس اپ، آنها می توانند پیام ارسال کنند و با فشار دادن یک دکمه به دستورات شفاهی فرماندهان خود گوش دهند.

اما طی دو سال گذشته، اتکای طالبان به واتس‌اپ بسیار گسترده‌تر شده است، زیرا استفاده از گوشی‌های هوشمند افزایش یافته و شبکه‌های ۴G در سراسر افغانستان با پایان جنگ به رهبری ایالات متحده بهبود یافته است. با تثبیت کنترل طالبان و استقرار در حکومت، فعالیت‌های بوروکراتیک داخلی دولت آنها نیز سازماندهی شده است.

ادارات دولتی از گروه‌های واتس اپ برای انتشار اطلاعات بین کارمندان استفاده می‌کنند. مقامات برای توزیع بیانیه‌ها به خبرنگاران و انتقال بیانیه‌های رسمی بین وزارتخانه ها به گروه های دیگر متکی هستند

شیر احمد برهانی، سخنگوی پلیس اداره طالبان در استان بغلان، در شمال افغانستان، گفت: واتس‌اپ برای ما بسیار مهم است، همه کار من به آن بستگی دارد. اگر واتس‌اپ نبود، تمام کارهای اداری و غیر اداری ما فلج می‌شد.

استفاده از واتس اپ در میان صفوف طالبان در طول جنگ آغاز شد، زیرا این برنامه در سراسر جهان محبوبیت یافت و دکل های تلفن همراه در سراسر افغانستان شروع به رشد کردند. امروزه کارشناسان تخمین می زنند که حدود ۷۰ درصد جمعیت افغانستان به تلفن همراه دسترسی دارند. مانند میلیون‌ها نفر در سراسر جهان، افغان‌ها برای برقراری ارتباط با یکدیگر و دنیای خارج به سرعت و انعطاف واتس‌اپ وابسته هستند.

قندوزی، یکی از فرماندهان هنگ دوم ارتش طالبان که ترجیح می‌داد تنها با نام خانوادگی خود شناسایی شود، گفت که در طول جنگ، جنگجویان طالبان هنگام حمله به پاسگاه‌های دولتی عکس می‌گرفتند و آنها را در واتس‌اپ با مافوق‌های خود و شاخه رسانه‌ای شورش به اشتراک می‌گذاشتند. وی افزود: "واتس اپ ابزار ساده ای بود و ارسال فیلم و عکس از طریق ایمیل کار و زمان زیادی را می گرفت."

از زمانی که طالبان قدرت را به دست گرفتند، محبوبیت و دسترسی به واتس اپ در میان صفوف این گروه به سرعت افزایش یافته است. آنها می گویند که جنگجویان سابق طالبان به طور شبانه روزی از تلفن های هوشمند خود استفاده می کنند و دیگر نمی ترسند که نیروهای غربی بتوانند از این سیگنال برای ردیابی یا هدف قرار دادن آنها در حملات هواپیماهای بدون سرنشین استفاده کنند.

از زمانی که دولت جدید شروع به پرداخت حقوق به جنگجویان طالبان کرد که به کارمندان دولت تبدیل شدند، ارائه دهندگان تلفن همراه با مشتریان جدید مواجه شدند. بسیاری از فروشندگان دیگر نمی توانند تقاضا را تامین کنند. در سراسر افغانستان، فروشگاه ها کمبود سیم کارت را گزارش کرده اند.

محمد عارف امید، ۲۱ ساله که در اتاق انتظار نشسته بود، با بلیط کاغذی خود در یک دست و گوشی هوشمند سامسونگ خود در دست دیگر با اسلحه خود بازی کرد. امید که اصالتاً اهل استان هلمند در جنوب است، اولین تلفن همراه و سیم کارت خود را حدود چهار سال پیش خرید، زمانی که این کار یک روز یا چند هفته به طول انجامید.

او گفت: "ما در کوهستان زندگی می کردیم، نمی توانستیم برای تهیه تلفن یا سیم کارت به مغازه های شهرها برویم." در عوض، جنگجویان طالب مجبور بودند فروشندگان دست دوم را در استان های روستایی تحت کنترل جنبش ردیابی کنند یا به یکی از بستگانشان پول بدهند تا برای آنها خرید کند. او می‌گوید امروزه دریافت یک گوشی هوشمند آسان‌تر از همیشه است.