آمریکا و روسیه، به یک اندازه غیرقابل اعتماد هستند

ولادیمیر پوتین این روزها نیات خود از تجاوز نظامی به اوکراین را بدون ذره‌ای محافظه‌ کاری به زبان آورده و خصلت کشورگشائی خود را که از تزارها به ارث برده و در دوران شوروی تجربه کرده، بروز داده است. این ادعا که اوکراین متعلق به روسیه است، شامل تمام کشورهای جداشده از شوروی سابق هم می‌شود. یعنی اگر پوتین چند سال دیگر در قدرت بماند، همین ادعا را عیناً درباره روسیه سفید، گرجستان، آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان، تاجیکستان و سایر جمهوری‌های جداشده از شوروی هم مطرح خواهد کرد و برای ملحق ساختن آنها به روسیه متوسل به تجاوز نظامی خواهد شد.

مهم‌تر اینکه پوتین اگر در این اقدامات به پیروزی برسد، هوس خواهد کرد به سراغ افغانستان هم برود با این استدلال که ارتش سرخ شوروی سال‌ها این کشور را در اشغال خود داشت و حکمرانان کمونیست آن را تعیین می‌کرد. بعید نیست با همین استدلال بعدها به سراغ ایران هم بیاید و بگوید ایران هم با توجه به اینکه بخش‌هائی از آن مدتی در اشغال روس‌ها بود، به روسیه تعلق دارد و ما با ایران، یک کشور محسوب می‌شویم!

شاید باور کردن این پیش‌بینی‌ها دشوار باشد ولی در عالم سیاست آنهم زمانی که مدیریت‌های کلان در نقاط حساس جهان در اختیار کسانی است که یا از تعادل کافی برخوردار نیستند و یا تمایلات کشورگشائی در وجود آنها جوشش فوق‌العاده‌ای دارد، چنین وقایعی اتفاق افتادنی است.

هر روز که می‌گذرد، حوادث نشان می‌دهند دو بلوک شرق و غرب، به ویژه نمودهای اصلی آنها آمریکا و روسیه، به یک اندازه غیرقابل اعتماد هستند و ما نباید منافع ملی خودمان را با اعتماد به آنها در معرض خطر قرار بدهیم. روس‌ها در برجام و در ماجرای پهپادها به ما ضربه زده‌اند. در خوشبینانه‌ترین حالت، وقتی سخن وزیر خارجه کشورمان را معیار قرار دهیم که گفت فروش پهپادهای ایرانی به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین نبود، باید با توجه به تخلفی که روس‌ها کرده‌اند، آنها را غیرقابل اعتماد بدانیم.

حالا هم که رئیس‌ جمهور روسیه پا را فراتر گذاشته و می‌گوید وقایع اوکراین، یک جنگ داخلی است، مسئولان ما باید پیام این سخن را که چندوجهی است و تمام وجوه آن خطرناک هستند دریافت کنند و از گره زدن منافع ملی ایران به آنچه ولادیمیر پوتین اراده می‌کند بپرهیزند.