رودخانه های اطراف تهران از مهم‌ترین مناطق تفریحی برای پایتخت‌نشینان به شمار می‌روند. این رودها برای ماهیگیری، پیک نیک در طبیعت و طبیعت‌گردی مناسب هستند.
رودخانه های تهران و اطراف آن در بخش‌های مختلفی از داخل شهر و حومه پایتخت قرار گرفته‌اند و گردشگران زیادی در طول سال برای اتراق در طبیعت و کسب آرامش در جوار این رودها، پیک نیکی یک‌روزه را برنامه‌ریزی می‌کنند. رودخانه‌های اطراف پایتخت و جاذبه‌های طبیعی اطراف آنها از بهترین جاهای دیدنی تهران هستند و ظرفیت‌های گردشگری بالایی نیز دارند.
به‌دلیل موقعیت جغرافیایی تهران و نزدیکی آن به رشته کوه البرز، با وجود گرمای شدید تابستانی و تبخیر بالا در روزهای گرم سال، رودخانه‌های تهران، این شاه‌راه‌های حیاتی همچنان در پایتخت و اطراف آن جریان دارند و سبب سرسبزی و شکوفایی طبیعت می‌شوند. حفظ حریم این رودخانه‌ها و تلاش برای پاکیزگی هرچه بیشتر این رودها، عمر آنها را افزون می‌کند. برای آشنایی با رودخانه های تهران و اطراف آن در این مقاله با ما همراه شوید.
با رودخانه های تهران و اطراف پایتخت آشنا شوید:
رودخانه های داخل تهران برای پیک نیک
بسیاری از رودخانه های استان تهران در طول سالیان دراز و بر اثر گسترش فضای شهری، در حال حاضر داخل پایتخت قرار گرفته‌اند و به شاهرگ‌های حیاتی تهران تبدیل شده‌اند. در گذشته این رودها منبع تامین آب روستاهای متعددی بودند که در اطراف تهران قرار داشتند؛ اما امروزه این مناطق ییلاق‌هایی پرطرف‌دار میان گردشگران هستند. رودخانه های تهران هنوز بهترین مقاصد طبیعت گردی مرکز ایران به شمار می‌روند و دسترسی مناسب به آنها راه را برای گردشگران علاقه‌مند به طبیعت گردی در پایتخت هموار می‌کند. در ادامه به معرفی مهم‌ترین رودخانه‌های شهر تهران می‌پردازیم.
رودخانه کن
- موقعیت: تهران، کن سولقان
منبع عکس: همشهری آنلاین، عکاس نامشخص
رودخانه کن یکی از قدیمی‌ترین رودخانه‌های شهر تهران است که به مرور زمان و گسترش پایتخت در حال حاضر داخل شهر قرار دارد و پر آب‌ترین رودخانه در تهران به شمار می‌رود. این رودخانه از رشته کوه توچال سرچشمه می‌گیرد و در طول مسیر خود از روستاهای خوش‌آب‌و‌هوایی عبور می‌کند.
دره کن از بهترین مناطق برای پیک نیک در تهران است
رودخانه کن بیش از ۳۰ کیلومتر طول دارد و در انتهای مسیر خود به جنوب شهر تهران می‌رسد. این رود را با نام روستای نزدیک آن می‌شناسند و گاهی با نام کن سولقان از آن یاد می‌شود. این روستاهای با صفا میان دره کن و در جوار رودخانه کن در منطقه پنج شهرداری تهران قرار گرفته‌اند و گرچه ساخت و سازهای فراوان در این محدوده سبب نابودی بخش زیادی از طبیعت زیبا در این محدوده شده است، همچنان از بهترین مناطق برای پیک نیک میان ساکنان پایتخت به شمار می‌روند.
در حال حاضر اطراف رودخانه کن در منطقه کن سولقان را بزرگراه‌ها و خیابان‌های بزرگ پوشانده‌اند. رودخانه کن به‌دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه‌اش از هیچ منطقه‌ای داخل تهران دیده نمی‌شود و دلیل نامگذاری آن نیز با نام کن (گودال و چاله) همین مطلب است. روستاهای اطراف این رود سهم قابل‌توجهی در پالایش هوای آلوده تهران اجرا می‌کنند. آب دریاچه مصنوعی چیتگر از رود کن تامین می‌شود و دره دوچناران که مشرف به این رودخانه است، چشم‌اندازی زیبا به محیط داخل دره کن دارد.
اطراف دره کن رودهای کوچک دیگری نیز قرار گرفته‌اند که در مسیر روستاهای این محدوده جریان دارند و آنها را بیشتر با نام روستای اطرافشان می‌شناسند. سرچشمه این رودها از رودخانه کن است و برای بازدید از هرکدام از رودخانه‌های این منطقه و پیک نیک اطراف روستاهای آنها می‌توانید از مسیر رودخانه و دره کن عبور کنید. رودخانه حصارک کن که در بخش شرقی رود کن قرار دارد یکی از معروف‌ترین این رودها است. روستای سنگان، رودخانه و آبشار معروف آن نیز در نزدیکی روستاهای کن و سولقان قرار دارند.
برای بازدید از رودخانه کن، پیک نیک و اتراق در نزدیکی روستاهای این منطقه باید به بلوار کوهسار و در امتداد جاده کوهستانی انتهای آن تا امامزاده داوود پیش بروید. روستاهای «وردیج»، «رندان»، «طالون»، «واریش» و «سنگان» از مهم‌ترین روستاهای دره کن هستند که همگی رودخانه‌هایی منشعب از رود کن دارند و می‌توان آنها را بهترین گزینه‌ها برای پیک نیک در تهران برشمرد.
در حال حاضر روستاهای منطقه کن امکانات مناسبی برای اتراق دارند و انواع رستوران‌ها و سفره خانه‌های سنتی در این مناطق فعالیت می‌کنند. در مسیر کوهستانی کن به‌جز امامزاده داوود، امامزاده‌ها و جاهای دیدنی دیگری نیز قرار دارند که از میان آنها می‌توان به باغ‌های میوه وردیج، چشمه واریش، غار بیوک آقا، آبشار سنگان، آبشار طالون و پارک جنگلی کوهسار اشاره کرد. بازدید از برخی جاذبه‌های این منطقه نیاز به آمادگی بدنی مناسب دارد؛ اما بازدید از بعضی دیگر نیز برای همه گردشگران میسر است.
رودخانه ولنجک
- موقعیت: تهران، شهرستان شمیرانات، منطقه ولنجک
منبع عکس: سیری در ایران، عکاس نامشخص
رودخانه ولنجک از پرطرفدارترین مسیرهای طبیعت گردی در شمال تهران است که در طول دره ولنجک از پای کوه توچال تا بزرگراه چمران امتداد دارد. در طول سال‌های گذشته اطراف این رودخانه مسیر مناسب برای پیاده روی و اتراق در طبیعت تعبیه کرده‌اند که سبب استقبال گردشگران از این منطقه شده است.
دره ولنجک در جوار یکی از محبوب‌ترین مسیرهای کوهنودی نیز قرار دارد و به همین دلیل نسبت به سایر تفرجگاه‌های داخل شهری در طول سال، به‌خصوص روزهای پایانی هفته و تعطیلات رسمی از گردشگران بیشتری پذیرایی می‌کند.
ابتدای مسیر دره ولنجک به‌دلیل ساخت و سازهای سال‌های اخیر حالت مصنوعی دارد؛ اما با پیشروی در مسیر کوهستانی به شیب‌های بیشتر با مسیرهای پاکوب خاکی خواهید رسید و منظره‌ای از طبیعت بکر به مرور پیش چشم شما خودنمایی خواهد کرد. در میانه‌های مسیر و در امتداد رودخانه ولنجک به صخره‌هایی بلند با درختان سرسبز و انبوه می‌رسید که دیگر هیچ شباهتی به ورودی دره ولنجک ندارند.
اگر از علاقه‌مندان به طبیعت گردی و کوهنوردی هستید، بهترین انتخاب برای شما ورود به دره ولنجک و صعود به ارتفاعات توچال است؛ البته باید لوازم مناسب و تجهیزات کامل به‌همراه داشته باشید. اگر برای بازدید از این رودخانه و طبیعت اطراف آن علاقه‌مند به اتراق در طبیعت و کسب آرامش هستید نیز می‌توانید در بوستان ولنجک در ابتدای مسیر دره ولنجک مستقر شوید. این بوستان امکانات مناسبی نظیر سرویس‌های بهداشتی، آلاچیق و راه سلامتی دارد.
بهترین زمان برای اتراق در جوار رودخانه ولنجک فصل بهار و نخستین روزهای فصل تابستان است که رودخانه در پر آب‌ترین حالت و طبیعت اطراف آن در سرسبزترین زمان خود هستند. در حالت کلی دمای هوا در دره ولنجک و نزدیک به رودخانه آن چند درجه از داخل شهر خنک‌تر است و برای فرار از گرمای تابستانی گردشگران زیادی به این منطقه می‌روند. فصل‌های زمستان و پاییز نیز دره ولنجک زیبایی‌های منحصربه‌فردی دارند؛ اما آب و هوا در این زمان برای اتراق در طبیعت مناسب نیست.
مجموعه تفریحی و ورزشی توچال برجسته‌ترین جاذبه تهران در نزدیکی رودخانه ولنجک است و امکانات تفریحی و ورزشی متنوعی در اختیار علاقه‌مندان به ورزش‌های پرهیجان قرار می‌دهد. در بازدید از رودخانه ولنجک می‌توانید زمانی را به بازدید از این مجموعه اختصاص دهید. دسترسی به ورودی مجموعه تفریحی و ورزشی توچال و همین طور دره ولنجک از مسیر خیابان ولنجک در شمال تهران انجام می‌شود.
رودخانه دربند
- موقعیت: تهران، دربند، میدان تجریش، خیابان جلالوند
رودخانه دربند یکی از پرطرفدارترین مسیرهای گردشگری میان ساکنان پایتخت است. این رودخانه میان کوه‌های شمالی تهران قرار گرفته دارد و اطراف آن را رستوران‌ها، کافه‌ها و گاری‌های پر از خوراکی‌های رنگارنگ پوشانده‌اند؛ به همین دلیل در روزهای پایانی هفته و تعطیلات این منطقه شاهد حضور گردشگران زیادی است.
رودخانه دربند در شمال منطقه تجریش، عرض کمی دارد و از کوه‌های دربند و دیله سرچشمه می‌گیرد. مسیر کوهنوردی به‌سمت شیر پلا، سیاه سنگ و توچال نیز در جوار این رودخانه قرار دارد و به همین دلیل امکاناتی مانند تله‌سیژ در کنار آن تعبیه کرده‌اند. در گذشته رود دربند آب شرب بخش‌های زیادی از شمال تهران مانند کاخ سعد آباد را تامین می‌کرد و به همین جهت بسیار حائز اهمیت بود.
رودخانه دربند در گذشته منبع اصلی تامین آب شرب شمال تهران بوده است
رودخانه دربند در طول مسیر خود از صخره‌ها و کوهپایه‌های با شیب زیاد عبور می‌کند. اطراف این رودخانه را کوچه باغ‌هایی با مناظر زیبا و طبیعت سرسبز پوشانده‌اند که سبب پاکی آب و هوای این منطقه می‌شوند. اگر برای بازدید از بخش‌های مختلف این رودخانه به ارتفاعات بالاتر بروید، زیباترین چشم‌اندازها از پایتخت پیش روی شما قرار می‌گیرند؛ اما برای این کار نیاز به آمادگی بدنی مناسب دارید.
در طول مسیر کوهستانی رودخانه دربند انشعاب‌های متعددی از این رودخانه به چشم می‌خورند که بیشتر آنها در نقاط صعب العبور امتداد دارند. «آبشار دوقلو» و پناهگاه «شیرپلا» از بهترین چشم‌اندازهای در جوار این رودخانه هستند که کوهنوردان حرفه‌ای تجربه عبور از کنار آنها را دارند.
در طول سال و تمام فصل‌ها می‌توانید برای بازدید از رودخانه دربند و زیبایی‌های اطراف آن به شمال تجریش بروید؛ اما به خاطر داشته باشید از اواخر تابستان دما در این منطقه کاهش محسوسی نسبت به داخل شهر دارد و فصل زمستان این کوهستان پوشیده از برف می‌شود؛ پس در این زمان با تجهیزات کافی به دربند بروید.
رودخانه گلابدره
- موقعیت: تهران، دربند، خیابان طباطبایی‌پور، خیابان ارغوان
رودخانه گلابدره یکی دیگر از رودهای شمال تهران است که گردشگران زیادی برای بازدید از آن در روزهای پایانی هفته و تعطیلات به‌سمت ارتفاعات پایتخت می‌روند. این رودخانه در شمال شرقی تهران و منطقه یک شهرداری قرار دارد و یکی از بهترین و خوش آب و هواترین بخش‌های پایتخت است.
رودخانه گلابدره نسبت به‌دلیل محیط دنج، برای پیک نیک‌های خانوادگی مناسب است
رودخانه گلابدره از کوه‌های شمال تهران سرچشمه می‌گیرد و در ادامه مسیر به رودخانه دربند می‌رسد. همان طور که از نام این رودخانه پیدا است، مسیر پراز گل و گیاهان معطر سبب نامگذاری این دره و رودخانه آن به نام گلابدره شده‌اند. اطراف رودخانه گلابدره نیز مسیر کوهپیمایی به‌سمت پناهگاه «کلکچال» قرار دارد که سبب تردد کوهنوردان در این منطقه می‌شود.
اگر توانایی بدنی مناسب برای عبور از کوهپایه‌ها را دارید، به‌سمت مناطق مرتفع و دنج در جوار رودخانه گلابدره بروید؛ در غیر این صورت پای کوه بهترین مکان برای اتراق شما در جوار این رودخانه است. در مسیر کوهپیمایی به‌سمت کلکچال و در فاصله در حدود ۴۵ دقیقه از پای کوه آبشاری بسیار زیبا به چشم می‌خورد که اطراف آن برای اتراق و لذت از طبیعت بسیار مناسب است.
در جوار رودخانه گلابدره هرچه بیشتر پیش بروید به طبیعت بکر، چشمه‌های کوهستانی و آبشارهای زیبا خواهید رسید که چشم‌اندازهایی تماشایی از اطراف دارند. در ابتدای مسیر رودخانه نیز بوستانی سرسبز با امکانات متنوع مانند آلاچیق‌های اقامتی، آب‌نما، سورتمه، وسایل ورزشی، پیست دوچرخه سواری و زمین‌های بازی قرار دارد که مناسب برای اتراق خانواده‌ها است. رودخانه حصارک جماران نیز از دیدنی‌های اطراف این منطقه است که در شرق رودخانه گلابدره قرار دارد.
اطراف رودخانه گلابدره نسبت به سایر رودخانه‌ها و ییلاق‌های شمالی تهران رستوران‌ها و کافه‌های کمتری به چشم می‌خورند و این منطقه برای اتراق در طبیعت مناسب‌تر است. گونه‌های مختلف پرندگان، جانوران و گیاهان معطر نیز در ارتفاعات اطراف این رودخانه زندگی می‌کنند که علاقه‌مندان به طبیعت گردی و تماشای گونه‌های مختلف حیات‌وحش برای تماشای آنها به این منطقه می‌آیند.
بهترین زمان برای بازدید از رودخانه گلابدره و طبیعت اطراف آن فصل‌های بهار و تابستان هستند. برای بازدید از این منطقه و لذت از امکانات اطراف آن باید به میدان تجریش و خیابان دربند بروید و سپس به خیابان شکیبایی یا گلابدره وارد شوید. این منطقه از غرب به رودخانه درکه می‌رسد و تاکسی‌ها در طول آن رفت‌و‌آمد می‌کنند.
رودخانه کشار
- موقعیت: کیلومتر ۱۰ جاده کن - سولقان
رودخانه کشار در دره‌ای با صفا و سرسبز به همین نام و در نزدیکی روستاهای کن و سولقان قرار گرفته است. سراسر این دره را درختان خودرو و بوته‌های وحشی پوشانده‌اند و این منطقه یکی از بهترین گزینه‌ها برای گشت‌وگذار و طبیعت گردی در شهر تهران است.
دره و رودخانه کشار در جنوب غربی روستاهای کن و سولقان قرار گرفته‌اند و این رودخانه یکی از شاخه‌های فرعی رودخانه کن به شمار می‌رود. اطراف رودخانه کشار روستاهای کشار بالا و کشار پایین قرار دارند که با نام‌های علیا و سفلی نیز شناخته می‌شوند. آبوهوای خوب و عبور این رودخانه سبب سرسبزی و رونق کشاورزی در این دره شده است و سراسر این منطقه در طول بهار پوشیده از گل‌های رنگارگ وحشی می‌شود.
در بازدید از رودخانه کشار و طبیعت اطراف آن می‌توانید در جوار باغ‌های پردرخت اتراق کنید و از پیک نیک در طبیعت این ناحیه لذت ببرید. برای اتراق در جوار رودخانه کشار باید به عمق دره بروید که شیب آن در بعضی بخش‌ها زیاد است و نیاز به آمادگی بدنی نسبی دارد.
بهترین زمان برای بازدید از دره و رودخانه کشار فصل بهار است. در این زمان طبیعت این منطقه زیباترین حالت خود را دارد. برای بازدید از این منطقه از خیابان شهران به‌سمت جاده کن سولقان بروید. در حدود ۱۰۰ متر پس از روستای سولقان به مسیر فرعی سمت چپ وارد شوید و پنج کیلومتر تا روستای کشار ادامه مسیر دهید. دره و رودخانه کشار در جوار این روستا قرار دارند.
رودخانه درکه
- موقعیت: تهران، خیابان درکه، میدان درکه، خیابان میراسماعیلی
رودخانه درکه در شمال تهران از کوه‌های «شاه‌نشین» و توچال سرچشمه می‌گیرد و سرشاخه اصلی آن «هفت چشمه» است. این رودخانه نیز مانند دیگر رودهای شمال تهران در مسیر پر شیب کوهستانی امتداد دارد که چشمه‌ها و آبشارهای متنوعی در جوار آن به چشم می‌خورند. آبشار «بند عبدالله»، «هفت حوض» و آبشار «کارا» از زیباترین جاذبه‌های طبیعی در میانه مسیر این رودخانه هستند.
رودخانه درکه در محدوده شمیرانات منطقه یک تهران قرار گرفته است و از جنوب به محله اوین می‌رسد. برای بازدید از رودخانه درکه و طبیعت اطراف آن نیاز به کوهپیمایی دارید. مسیر کوهنوردی در جوار این رودخانه تا پناهگاه «پلنگچال» و ایستگاه شماره پنج توچال پیش می‌رود. بخش‌های زیادی از این مسیر را با نرده کشی ایمن کرده‌اند؛ اما برای صعود به بخش‌های مرتفع نیاز به کوهنوردی سنگین دارید. از برجسته‌ترین جاذبه‌های طبیعی در جوار رودخانه درکه می‌توان به جنگل‌های کارا اشاره کرد. با امتداد مسیر رودخانه درکه به‌سمت پناهگاه پلنگچال در حدود ۴۵ دقیقه و پس از عبور از شیب تندی در سمت چپ مسیر به جنگل‌های کارا می‌رسید.
برای بازدید از رودخانه درکه و طبیعت گردی در مناطق اطراف آن باید به‌سمت خیابان اوین یا درکه بروید. دسترسی به این منطقه از مسیر میدان تجریش و بزرگراه یادگار امام میسر است. با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی متفاوت نیز می‌توانید خود را به میدان تجریش و سپس خیابان درکه برسانید. بهترین زمان برای بازدید از این منطقه فصل بهار است؛ اما جنگل‌های کارا در فصل پاییز بسیاری تماشایی و رنگارنگ می‌شوند.
رودخانه دارآباد
- موقعیت: تهران، خیابان پور ابتهاج، خیابان عروجی، خیابان باغچه خلیل
رودخانه دارآباد درون دره‌ای به همین نام در نزدیکی منطقه شمیرانات تهران قرار گرفته است. این رودخانه از کوه توچال سرچشمه می‌گیرد و سبب سرسبزی مناطق اطراف خود می‌شود. نام دارآباد را برای این رودخانه و محله اطراف آن در گذشته به‌دلیل انبوه درختان این منطقه انتخاب کرده بودند.
رودخانه دارآباد از بهترین گزینه‌های داخل پایتخت برای علاقه‌مندان به پیک نیک در طبیعت به شمار می‌رود. اطراف این رودخانه را جاذبه‌های طبیعی گسترده پوشانده‌اند و مسیر کوهنوردی نیز در نزدیکی آن قرار دارد. در جوار رودخانه دارآباد سه مسیر متفاوت برای علاقه‌مندان به طبیعت گردی وجود دارد. مسیر نخست از میان دره می‌گذرد و کوهنوردان حرفه‌ای از آن عبور می‌کنند. مسیر میانبر از سمت چپ دره برای تفریح و گشت‌وگذار مناسب است و کوهنوردی سخت ندارد. این مسیر از دره «زردبند» آغاز می‌شود و اگر آن را ادامه دهید به چشمه‌ای پر آب و پس از آن به چشم‌اندازی زیبا از منطقه لواسان، رودخانه جاجرود و سد لتیان خواهید رسید. آخرین مسیر نیز برای کوهنوردان مناسب است و از سمت راست به داخل دره دارآباد نفوذ می‌کند.
موزه حیات وحش دارآباد و هیومن پارک از دیگر جاذبه‌های نزدیک به رودخانه دارآباد هستند که در بازدید از این منطقه می‌توانید زمانی را نیز به بازدید از آنها اختصاص دهید. «چشمه جهان» نیز جاذبه طبیعی این منطقه در مسیر کوهنوردی دارآباد است که کوهنوردان می‌توانند در میانه مسیر از آن بازدید کنند.
برای تردد به منطقه دارآباد و بازدید از رودخانه و کوه زیبای آن باید خود را به میدان تجریش یا قدس برسانید. سپس از این منطقه به‌سمت خیابان دارآباد و خیابان پور ابتهاج ادامه مسیر دهید. بهترین زمان برای اتراق در طبیعت اطراف این رودخانه و کوهنوردی اطراف آن از واپسین روزهای فروردین ماه تا نخستین روزهای فصل پاییز است.
رودخانه سرخه حصار
- موقعیت: تهران، خیابان زرین، خیابان سنبل
رودخانه سرخه حصار یکی دیگر از رودهای شهر تهران است که گردشگران زیادی در طول سال برای اتراق حوالی آن به پارک ملی سرخه حصار می‌روند. این رودخانه برخلاف سایر رودخانه‌های استان تهران از بخش شمالی کوه‌های کم ارتفاع شرق تهران سرچشمه می‌گیرد و مرز بین کوه‌های شرقی پایتخت با دامنه‌های قله توچال در شمال تهران است. رودخانه سرخه حصار در ادامه مسیر خود از پارک ملی سرخه حصار و بزرگراه‌های هجرت و افسریه عبور می‌کند و در نهایت به مسیل باختر می‌ریزد.
آب رودخانه سرخه حصار از دو منبع مهم یعنی رودخانه‌های جاجرود و دماوند تامین می‌شود و چشمه‌های فصلی و دائمی اطراف نیز تاثیر زیادی در پرآبی این رودخانه دارند. بخش داخل شهری این رودخانه کم‌بارش‌ترین ناحیه آن و بخش‌های مرتفع و کوهستانی رود سرخه حصار بخش پربارش آن محسوب می‌شوند.
حاشیه رودخانه سرخه حصار نسبت به رودخانه‌های شمال تهران آبوهوای گرم و خشک‌تری دارد. این رودخانه سبب سرسبزی باغ‌های اطراف و پارک ملی سرخه حصار است. این پارک ملی سهم زیادی در پالایش هوای تهران دارد و امکانات تفریحی و گردشگری مناسبی در آن برای گردشگران تعبیه کرده‌اند. پارک ملی سرخه حصار در منطقه ۱۳ شهرداری تهران قرار دارد و تنوع گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری در آن بسیار است.
برای بازدید از پارک ملی سرخه حصار و اتراق در جوار رودخانه و طبیعت آن باید به بزرگراه شهید یاسینی در شرق پایتخت بروید و در نخستین بخش این بزرگراه وارد پارک سرخه حصار شوید. بیشتر روزهای سال برای بازدید از این پارک مناسب است و گردشگران در فصل‌های مختلفی در جوار این رودخانه و جنگل اطراف آن اتراق می‌کنند.
رودخانه های اطراف تهران برای ماهیگیری
ماهیگیری در رودخانه‌ها و دریاچه‌های طبیعی برای علاقه‌مندان به این تفریح بسیار لذت‌بخش است و سبب استقبال گردشگران از ییلاق‌های اطراف رودخانه‌ها می‌شود. نزدیکی استان تهران به بخش‌های شمالی کشور و پوشش رشته کوه البرز در این استان، رودخانه‌های طبیعی و با صفایی را در نزدیکی پایتخت به وجود آورده‌اند.
ماهیگیری را با عنوان فعالیتی تفریحی می‌شناسند که به‌دلیل افزایش تمرکز و مهارت‌های فردی در شکار ماهی‌ها مورد توجه بسیاری از افراد قرار دارد. اگر شما نیز ساکن تهران و علاقه‌مند به ماهیگیری هستید، ما در ادامه بهترین رودخانه‌های اطراف پایتخت که مناسب ماهیگیری هستند را به شما معرفی خواهیم کرد.
رودخانه جاجرود
- موقعیت: لواسان، نظامی، بلوار امام خمینی
منبع عکس: سایت پینورست، عکاس نامشخص
رودخانه جاجرود یکی دیگر از رودخانه‌های نزدیک به پایتخت است که از کوه‌های جنوبی البرز سرچشمه می‌گیرد و در شهرستان دماوند جاری می‌شود. سرچشمه‌های اصلی این رودخانه دامنه‌های «خرسنگ» و «کلون بستک» هستند و رود جاجرود در ادامه مسیر خود از مناطق شمشک، دربندسر، اوشان، فشم، آهار و دماوند عبور می‌کند. طول این رودخانه درمجموع در حدود ۱۴۰ کیلومتر است و رودهای فرعی بسیاری مانند «افجه»، «لوارک» و «کنده رود» در میانه مسیر به آن می‌پیوندند.
رودخانه جاجرود پس از عبور از ییلاق‌های شرق و شمال شرق تهران در نهایت به رودخانه کرج می‌رسد و به دریاچه نمک قم می‌ریزد. نام رود جاجرود را از منطقه‌ای بسیار قدیمی در لواسان امروزی به نام «جاج» یا «جائیج» گرفته‌اند که در گذشته آبادترین روستا در این منطقه بوده؛ اما با گذشت از بین رفته است. رود جاجرود از بهترین گزینه‌ها برای علاقه‌مندان به ماهیگیری در نزدیکی تهران است.
در رودخانه جاجرود انواع مختلف ماهی مانند قزل‌آلا، سفید و کپور کراس به چشم می‌خورند و به همین دلیل گردشگران زیادی برای ماهیگیری این رودخانه نزدیک به تهران را انتخاب می‌کنند. البته در طول سال‌های اخیر تعداد قزل آلاهای رنگین کمانی در این رودخانه به‌شدت کم شده است. در دریاچه سدلتیان نیز که در مسیر این رودخانه قرار دارد انواع ماهی‌های پرورشی وجود دارند و اگر ماهی‌گیر حرفه‌ای نباشید نیز در این دریاچه امکان موفقیت در ماهیگیری را خواهید داشت. «دریاچه سد ماملو» دیگر بخش مناسب برای ماهیگیری در رودخانه جاجرود است که تنها در حدود ۴۵ کیلومتر با تهران فاصله دارد.
بخش زیادی از رودخانه جاجرود در مناطق مرتفع کوهستانی قرار دارد که مناسب صعود کوهنوردان است؛ اما بخش دیگر آن در میان مناطقی مانند لواسان جریان دارد که سبب سرسبزی و خوش‌آب‌و‌هوایی این منطقه و شهرها و روستاهای اطراف آن می‌شود. منطقه ییلاقی «خجیر» نیز در طول مسیر این رودخانه قرار دارد و پارک ملی خجیر از زیباترین جاهای دیدنی اطراف رودخانه جاجرود به شمار می‌رود.
برای اتراق در حوالی رودخانه جاجرود گزینه‌های متفاوتی وجود دارند؛ اما سد لتیان از محبوب‌ترین مناطق میان گردشگران است. در این دریاچه سد امکان لذت از تفریحاتی مانند قایق سواری و اسکی روی آب را نیز خواهید داشت. از دیگر جاذبه‌های طبیعی در نزدیکی رودخانه جاجرود می‌توان به روستا و آبشار «کمرد» اشاره کرد. این روستا با آبشار تماشایی آن در بخش شمالی رود جاجرود قرار گرفته‌اند و وجود غارهای طبیعی و چشم‌اندازهای زیبا در این روستا توجه طبیعت‌گردان زیادی را به خود جلب می‌کند.
منبع عکس: خبرگزاری تسنیم، عکاس نامشخص
به‌جز جاذبه‌های طبیعی، دیدنی‌های تاریخی نیز در حوالی رودخانه جاجرود وجود دارند که از میان آنها می‌توان به پل شاه عباسی معروف به «پل جاجرود» اشاره کرد. این پل تاریخی سال‌ها امکان تردد از تهران به دماوند را برای ساکنان این مناطق میسر می‌کرد و بیش از ۸۰۰ سال از عمر آن می‌گذرد.
برای بازدید از رودخانه جاجرود و روستاها و ییلاق‌های اطراف آن باید به جاده دماوند در خروجی شرقی پایتخت بروید و به‌سمت جاجرود و دماوند ادامه مسیر دهید. بهترین زمان برای بازدید از این رودخانه و مناطق اطراف آن فصل بهار و نخستین روزهای فصل تابستان هستند.
رودخانه نمرود
- موقعیت: فیروزکوه، جاده ورسخواران، جاده سرآسیاب بالا
رودخانه نمرود یکی از شاخه‌های اصلی رودخانه حبله رود است که در نزدیکی شهرستان فیروزکوه قرار دارد. دریاچه سد نمرود در بخشی از این رودخانه قرار دارد و یکی از بهترین گزینه‌ها برای گردشگران علاقه‌مند به ماهیگیری است؛ اما متاسفانه در طول سال‌های اخیر به‌دلیل صید بی‌رویه و غیرمجاز برخی صیادان در این منطقه آسیب جدی به اکو سیستم دریاچه سد نمرود وارد شده است.
در حال حاضر صیادی با قلاب ماهیگیری با دریافت مجوز از سازمان حفاظت از محیط زیست این منطقه مجاز است و با هر نوع صید دیگری به‌شدت برخورد می‌شود. رودخانه نمرود در نزدیکی روستای هرانده و شهر «ارجمند» قرار دارد و اطراف آن را روستاهای خوش آب و هوایی پوشانده‌اند که سرسبزی خود را از آب این رودخانه می‌گیرند. رودخانه نمرود از دامنه کوه‌های «قره داغ» و «میشینه مرگ» سرچشمه می‌گیرد و در اعماق دره هرانده جاری می‌شود. در بازدید از رودخانه نمرود و دریاچه سد آن ضمن اتراق در این منطقه و ماهیگیری در آب دریاچه می‌توانید از چشم‌اندازهای زیبای جنگل‌های اطراف نیز لذت ببرید.
اگر تمایل به اتراق در حاشیه رودخانه نمرود دارید، از یک راهنمای محلی آشنا به مسیر برای پیدا کردن نزدیک‌ترین مسیر تا رودخانه کمک بگیرید. مناطق اطراف این رودخانه بسیار بکر هستند و امکاناتی در حاشیه رودخانه‌ها وجود ندارد؛ پس برای اتراق در این منطقه همه وسایل مورد نیاز را با خود ببرید. بهترین زمان برای بازدید از رودخانه نمرود، ماهیگیری و پیک نیک در این منطقه از نخستین روزهای بهار تا اوایل فصل پاییز است.
اطراف رودخانه نمرود جاذبه‌های متنوعی قرار گرفته‌اند که در سفر به این منطقه می‌توانید از آنها نیز بازدید کنید. روستای « لزوز»، دریاچه «سیاهرود» و روستای «سله بن» از معروف‌ترین جاهای دیدنی نزدیک به این رودخانه هستند. قدمت نواحی اطراف رود نمرود به بیش از ۳۰۰۰ سال می‌رسد و به همین دلیل در گوشه و کنار این منطقه جاذبه‌های تاریخی بسیاری قرار گرفته‌اند.
برای تردد به‌سمت رودخانه نمرود و دریاچه سد در نزدیکی آن از خروجی‌های شرقی تهران به‌سمت جاده فیروزکوه بروید و پس از عبور از گیلاوند به این جاده وارد شوید. در ادامه مسیر از روستاهای «سربندان»، «دلیچای» و سه راهی سیمین دشت عبور کنید تا به روستای هرانده برسید. این روستا در جوار دره‌ای سرسبز و تماشایی به همین نام قرار دارد.
رودخانه های اطراف تهران برای پیک نیک
منبع عکس نامشخص
رودخانه‌های اطراف تهران با عبور از روستاها و باغ‌های سرسبز محیطی مناسب برای اتراق و پیک نیک یک‌روزه دارند. این رودخانه‌ها از کوه‌های البرز سرچشمه می‌گیرند و به‌سمت نقاط پست و کویری ادامه مسیر می‌دهند. بسیاری از روستاهای اطراف تهران آب شرب و مناسب برای آبیاری باغ‌ها و مزارع خود را از رودخانه های اطراف تهران به دست می‌آورند و به همین دلیل اطراف این رودخانه‌ها طبیعتی زیبا و تماشایی قرار دارد. اگر برای گشت‌وگذار در طبیعت تمایل به خروج از شهر دارید، رودخانه‌های اطراف تهران بهترین گزینه‌ها برای طبیعت گردی خارج از شهر هستند.
رودخانه حبله رود
- موقعیت: فیروزکوه
رودخانه حبله رود از طولانی‌ترین رودخانه‌های تهران در نزدیکی فیروزکوه است که از کوه‌های شمال شرقی فیروزکوه سرچشمه می‌گیرد و در طول مسیر خود انشعاب‌های متعددی دارد. رودخانه حبله رود از روستاهای سرسبزی عبور می‌کند و اطراف آن محیط‌های متنوع زیادی برای اتراق در طبیعت و گشت‌وگذار وجود دارند.
طول رودخانه حبله رود در حدود ۲۴۰ کیلومتر است و از رودهای اصلی در رشته کوه البرز به شمار می‌رود. رودخانه فیروزکوه در طول مسیر خود با رودهایی مانند واشی و نمرود برخورد می‌کند و در ادامه با عبور از دهستان حبله رود به این نام خوانده می‌شود. حبله رود در نهایت در فاصله حدود ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی گرمسار به رودخانه «گلو» می‌رسد و در شوره‌زارهای کویری فرو می‌رود.
بخش بالا دست رودخانه حبله رود را که در نزدیکی تنگه ساواشی قرار دارد، «گور سفید» نیز می‌نامند و بیش از ۳۵ کیلومتر طول دارد. حبله رود در طول مسیر خود سبب حیات دشت‌ها، باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی بسیاری می‌شود و منبع تامین آب روستاهای این منطقه به شمار می‌رود. آب این رودخانه در بالادست شیرین است؛ اما پس از انشعاب در طول مسیر شیمیایی، نمکی و گچی می‌شود.
عکاس: ایمان ولیخانی
روستاهای سیمین دشت، «زرین دشت»، «دهگردان»، «آتشان»، «انزها» و «گچه» از خوش آب و هواترین مناطق و روستاهای ییلاقی در حاشیه حبله رود هستند که بهترین گزینه‌ها برای اتراق در حاشیه این رودخانه به شمار می‌روند. باغ‌های پر میوه و سرسبز حوالی این رودخانه نیز توجه گردشگران زیادی را به خود جلب می‌کنند. حبله رود در نزدیکی انتهای مسیر خود به استان سمنان و گرمسار می‌رسد. «بنه کوه» در شمال گرمسار به‌دلیل عبور این رودخانه طبیعتی زیبا و بی‌نظیر دارد و به‌عنوان منطقه نمونه گردشگری در این استان شناخته می‌شود.
بهترین زمان برای اتراق و پیک نیک در طبیعت اطراف حبله رود فصل‌های بهار و تابستان هستند. با شروع فصل بهار دامنه‌های سرسبز اطراف این رودخانه پوشیده از گل‌های وحشی و گیاهان معطر و دارویی می‌شوند. روستاهای اطراف حبله رود نیز در این زمان زیباترین طبیعت و چشم‌انداز را دارند. برای بازدید از این رودخانه و مناطق اطراف آن می‌توانید از شرق تهران به‌سمت فیروزکوه پیش بروید و پس از عبور از دماوند و آبسرد به روستاهای حاشیه حبله رود برسید.
رودخانه واشی
- موقعیت: شهرستان فیروزکوه، جاده تنگه واشی
رودخانه و تنگه واشی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری و طبیعت گردی میان ساکنان پایتخت و شهرهای اطراف آن به شمار می‌روند. این منطقه برای برنامه‌ریزی پیک نیکی یک‌روزه و اتراق در طبیعت همراه با گشت و گذاری پر هیجان بسیار مناسب است. برای اتراق در حاشیه رودخانه واشی باید دل به دریا بزنید و مسافتی را رودپیمایی کنید تا به دشتی سرسبز در حاشیه این رودخانه برسید.
رودخانه واشی از مسیر میان دو تنگه عبور می‌کند که یکی را واشی و دیگری را «سا» می‌نامند. در انتهای مسیر تنگه‌ها آبشاری قرار دارد که نام آن را از روی تنگه‌های مسیر، ساواشی گذاشته‌اند. این رودخانه و تنگه مشرف بر آن در مسیر فرعی روستای «جلیزجند» در نزدیکی فیروزکوه قرار دارند و با توجه به قرار گرفتن در جاده‌ای فرعی بسیار بکر هستند.
منبع عکس: خبرگزاری مهر، عکاس نامشخص
اگر به‌دنبال اتراق در حاشیه آرام یک رودخانه هستید این مسیر برای شما نیست؛ اما اگر در پیک نیک یک‌روزه خود علاقه‌مند به هیجان بیشتر باشید، سفر به تنگه واشی و اتراق در جوار رودخانه آن خاطره‌ای مفرح در ذهن شما خواهد ساخت. برای لذت بیشتر می‌توانید مسیر را تا آبشار ساواشی ادامه دهید؛ اما به خاطر داشته باشید انتهای مسیر سنگلاخی است و عبور از آن برای همه میسر نیست. حوالی آبشار نیز فضای مناسب برای اتراق وجود ندارد و دشت‌های میان مسیر برای رفع خستگی مناسب هستند.
بهترین زمان برای بازدید از رودخانه واشی و عبور از تنگه آن از اواخر بهار تا اواخر تابستان است. عبور از مسیر تنگه داخل آب، در هیچ زمانی جز روزهای گرم سال مسیر نیست. دمای آب این رودخانه پایین است و در تابستان نیز همچنان سرد می‌ماند؛ پس روزهای گرم سال را برای بازدید از این رودخانه و عبور از تنگه واشی انتخاب کنید. مسیر دسترسی به تنگه و رود واشی از شرق تهران آغاز می‌شود. با عبور از دماوند به جاده فیروزکوه وارد شوید. در حدود ۲۰ کیلومتر مانده تا فیروزکوه تابلوی راهنمای تنگه واشی را خواهید دید. در این مسیر فرعی نخست به روستای جلیزجند می‌رسید. رودخانه واشی و مسیر دسترسی به تنگه در انتهای این روستا قرار دارند.
رودخانه های بکر اطراف تهران
منبع عکس نامشخص
به‌جز رودخانه‌های پر آب و معروف در تهران و اطراف آن، رودهای بکری نیز در نزدیکی پایتخت وجود دارند که بهترین مقاصد برای علاقه‌مندان به طبیعت گردی در مناطق خلوت به شمار می‌روند. بازدید از این رودها و مناطق اطراف آنها برای بسیاری از گردشگران دلپذیر است. در این بخش به معرفی رودخانه های بکر اطراف تهران می‌پردازیم.
رودخانه تار
- موقعیت: شهرستان دماوند، اصطلک بالا، جاده گیلاوند
رودخانه تار رودی کوتاه در شرق شهرستان دماوند است که از رودخانه دماوند منشعب می‌شود و در محیطی بسیار بکر و زیبا قرار دارد. این رودخانه در فاصله کوتاهی از دریاچه‌های تار و هویر قرار گرفته است و از یک کیلومتری غرب آنها سرچشمه می‌گیرد. مسیر رودخانه تار از کوه‌های «قره داغ»، «میانرود»، و «زرین کوه» عبور می‌کند و به‌سمت غرب امتداد دارد.
وجود دریاچه‌های تار و هویر در نزدیکی این رودخانه سبب استقبال گردشگران از این منطقه می‌شود. این دریاچه‌ها در ۱۵ کیلومتری شرق دماوند در محیطی بسیار بکر و طبیعی قرار گرفته‌اند. اطراف این دریاچه‌ها را کوه‌های بلند احاطه کرده‌اند و به همین دلیل این منطقه از سردسیرترین بخش‌های استان تهران است. این دریاچه‌ها در نزدیکی یکدیگر قرار گرفته‌اند و دریاچه هویر کوچک‌تر است.
رودخانه تار و دریاچه‌های تار و هویر آب شیرین دارند و در بهار پر آب می‌شوند. آب این دریاچه‌ها از رودهای فصلی تامین می‌شود و در زمستان هر دو دریاچه یخ می‌بندند. بهترین زمان برای بازدید از این رودخانه و دریاچه‌ها فصل تابستان است. در این زمان امکان آبتنی، اتراق در طبیعت و گشت‌وگذار در کوهستان‌های سرسبز اطراف را خواهید داشت.
رودخانه تار و دریاچه‌های تار و هویر کمی بیشتر از ۱۰۰ کیلومتر با تهران فاصله دارند و مقصدی مناسب برای علاقه‌مندان به طبیعت گردی برای برنامه سفر یک‌روزه هستند. برای بازدید از این منطقه از خروجی‌های شرق تهران به‌سمت دماوند بروید و سپس به‌سمت روستای «چنار» ادامه مسیر دهید. رودخانه تار و دریاچه‌های تار و هویر در فاصله کوتاهی از این روستا قرار دارند.
رودخانه شور
- موقعیت: خرمدره، جاده نیکویه، جاده ابهر
منبع عکس: سیری در ایران، عکاس نامشخص
رودخانه شور را با نام «ابهر رود» نیز می‌شناسند. دلیل نامگذاری رود شور برای این رودخانه عبور آن از شوره زارها و نمکزارهای جنوبی تهران است که طعم شور به آب این رودخانه می‌دهد. این رودخانه از بکرترین رودخانه‌های اطراف تهران است که از میان زمین‌های کویری عبور می‌کند و به‌دلیل شوری بالا اطراف آن سبزه‌زار و پوشش گیاهی وجود ندارد.
رودخانه شور یکی از بزرگ‌ترین حوضه‌های آبریز دریاچه نمک قم است که از زنجان سرچشمه می‌گیرد و پس از عبور از قزوین، کرج، پرند، رباط کریم و ری به‌سمت دریاچه قم می‌رود. عمق آب این رودخانه در طول مسیر آن از یک متر بیشتر نمی‌شود و حاشیه آن سنگلاخی با درختچه‌های بیابانی کوتاه است.
گرچه اطراف این دریاچه محیط مناسبی برای اتراق در طبیعت وجود ندارد، چشم‌انداز غروب خورشید در جوار رودخانه شور توجه گردشگران علاقه‌مند به محیط‌های بکر را به خود جلب می‌کند.
نکات مهم برای اتراق اطراف رودخانه های تهران
رودخانه های تهران شاهرگ‌های حیاتی پایتخت و شهرها و روستاهای اطراف آن هستند. آب این رودخانه‌ها در بخش‌های مختلفی از استان تهران جریان دارد و حفظ پاکیزگی آنها بر سلامتی انسان‌ها و جانوران اطراف بسیار تاثیرگذار است. در پیک نیک‌های یک‌روزه حوالی این رودها و طبیعت اطراف آن نکات زیر حائز اهمیت است:
- از ریختن آشغال و زباله در حریم آب رودخانه‌ها بپرهیزید.
- برای اتراق در حاشیه رودخانه‌ها فاصله مناسب با رودها را حفظ کنید.
- پیش از برنامه‌ریزی برای اتراق در مناطق اطراف رودخانه‌ها و پیک نیک در طبیعت اطراف آنها وضعیت آب‌وهوا را استعلام کنید.
- اگر قصد ماهیگیری در رودخانه‌ها و دریاچه‌های طبیعی را دارید، از مقررات و قوانین مربوط به ماهیگیری در این مناطق اطلاع حاصل کنید. فصل تخم ریزی ماهی‌ها در بیشتر رودخانه‌ها ماهیگیری ممنوع است و صید ماهی در این زمان آسیب جدی به اکوسیستم رودخانه‌ها وارد می‌کند.
- برای اتراق در حاشیه رودخانه‌ها با توجه به امکانات منطقه وسایل مناسب همراه ببرید و اگر قصد آبتنی دارید لباس اضافه و حوله را فراموش نکنید.
- اگر زمان اتراق در جوار رودخانه‌ها متوجه تغییر رنگ آب و گل آلودی آن شدید، احتمال وقوع سیلاب وجود دارد؛ پس هرچه سریع‌تر از رودخانه فاصله بگیرید.
- با توجه به کم آبی و کمبود بارش‌ها در سال‌های اخیر، برخی رودخانه‌ها در طول مسیر خود فصلی هستند؛ پس زمان مناسب و پر آب را برای بازدید از این رودخانه‌ها انتخاب کنید.
- برای صعود به ارتفاعات اطراف رودخانه‌ها و گشت‌وگذار در طبیعت اطراف آنها، مسیرهای پاکوب و مشخص را انتخاب کنید.
- با جانوران مهربان باشید و به گیاهان آسیبی نرسانید و تنها رد پای خود را در طبیعت جا بگذارید.
در این مقاله به معرفی رودخانه های اطراف تهران و مناسب برای ماهیگیری، پیک نیک و اتراق در طبیعت پرداختیم. اگر تجربه‌های خود در طبیعت گردی در جوار این رودها را با ما در میان بگذارید، برای ما و دیگر کاربران کجارو نیز مفید خواهد بود. منتظر دریافت نظرات شما نیز هستیم.
پرسش‌های متداول
بهترین رودخانه‌های تهران برای پیک نیک کدام رودها هستند؟
رودخانه‌های کن، دربند، درکه، گلابدره، کشار و سرخه حصار
امکان ماهیگیری در کدام رودخانه‌های تهران وجود دارد؟
جاجرود و نمرود
چه زمانی از سال برای بازدید از رودخانه های تهران مناسب نیست؟
فصل‌های سرد و پر بارش
بهترین رودخانه ها برای پیک نیک اطراف تهران کدامند؟
رودخانه‌های دماوند، تار، واشی و جاجرود
پیشنهاد سردبیر
پربازدیدترین ها
آخرین اخبار