امکان شکست مخالفان اردوغان پیش از انتخابات وجود دارد؟

 تنش‌ها در ائتلاف اپوزیسیون ترکیه روز جمعه، درست زمانی که 6 حزب این ائتلاف در تلاش بودند تا بر سر تعیین نامزد برای رقابت با رجب طیب اردوغان در پرتنش‌ترین انتخابات ریاست جمهوری در دوران 20 ساله قدرت او به توافق برسند، بالا گرفت. اگر احزاب نتوانند در روزهای آینده بر نارضایتی‌های خود غلبه کنند، شکاف در اتحاد آنها احتمالاً به نفع اردوغان است.

برای اردوغان که اخیرا به دلیل تورم دو رقمی و انتقادات به واکنش او نسبت به زلزله‌های ویرانگر ماه گذشته که منجر به مرگ ده‌ها هزار نفر شد، آسیب‌پذیر شده است، این اختلاف در اتحاد مخالف او نکته مثبتی به شمار می‌آید.

روز جمعه یکی از اعضای اصلی ائتلاف اپوزیسیون، رهبر حزب راستگرای ترکیه (IYI)، مرال آکشنر، اعلام کرد که این ائتلاف را ترک خواهد کرد و گفت: «توانایی نمایندگی از اراده ملت را از دست داده است».

شکاف‌ها در این ائتلاف گسترده، که احزاب را از چپ به راست در کنار هم جمع می‌کند، از روز پنجشنبه، زمانی که شش حزب به منظور گفتگو در خصوص انتخاب خود برای نامزد مشترک انتخابات ریاست‌جمهوری آینده گرد هم آمدند و نتوانستند روی یک شخص واحد رای دهند، ظاهر شد. آکشنر روز جمعه ترجیح داد منصور یاوش شهردار آنکارا یا اکرم امام اوغلو شهردار استانبول را به جای رئیس حزب اصلی اپوزیسیون، کمال قلیچداراوغلو، به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری معرفی کند.

احتمال می‌رود، انتخابات عمومی بعدی ترکیه که برای روز 14 مه برنامه‌ریزی شده است، امسال یکی از مهم‌ترین انتخابات جهان از نظر استراتژیک باشد. نتیجه به شدت برای ناظران در سراسر جهان حائز اهمیت است زیرا آنها به دنبال تعیین این موضوع هستند که آیا اردوغان که در انتخاب میان روسیه و اوکراین در شرایط سختی قرار گرفته است، ترکیه 85 میلیونی را به سمت‌وسوی سنتی‌تر و به شکل محافظه‌کارانه‌ای مذهبی‌تر سوق خواهد داد یا اینکه یک رهبر جدید می‌تواند روابط آسیب دیده با غرب را مجددا احیا کند.

نامزد رقیب اردوغان چه کسی خواهد بود؟

یکی از معضلات اصلی اپوزیسیون این است که از قلیچدار اوغلو، بوروکرات 74 ساله سابق که بیش از یک دهه رهبری حزب چپ میانه جمهوری‌خواه خلق (CHP) را بر عهده داشت، در مقابل هم حزبی خود، امام اوغلو (شهردار استانبول) حمایت کند یا خیر.

قلیچداراوغلو که به «گاندی ترکیه» لقب گرفته است، به‌خاطر موفقیت‌های اخیر حزبش در انتخابات، اعتبار بسیاری دارد. با این حال، تحلیلگران توانایی قلیچداراوغلو در ایجاد چالش واقعی برای اردوغان را زیر سوال برده‌اند و معتقدند پیروزی‌های سیاسی او در سطح محبوبیت او محقق نشده است.

بر اساس نظرسنجی‌های اخیر، تنها 40 درصد از جمعیت ترکیه از حضور او به عنوان رهبر اصلی مخالفان رضایت داشتند. بسیاری بر این باورند که امام اوغلو 52 ساله که با انتخاب شدنش در سال 2019 به 25 سال حکومت حزب عدالت و توسعه در استانبول پایان داد، می‌توانست نامزد پویاتر و فعال‌تری باشد.

اما شهردار استانبول در دسامبر گذشته به دلیل توهین به اعضای شورای عالی انتخابات ترکیه به دلیل مختل کردن شانس نامزدی او، به ۳۱ ماه حبس محکوم شد. امام اوغلو این حکم را یک شوخی خواند، اما گفت که هنوز به سیستم قضایی کشور ایمان دارد. او به این حکم اعتراض کرده و فعلا در سمت خود باقی است.

اما تصمیم نهایی دادگاه ممکن است قبل از انتخابات صادر شود. اگر امام اوغلو، مجرم شناخته شود، نمی‌تواند نامزد شود و اپوزیسیون بدون نامزد اصلی باقی می‌ماند.

جدایی یک حزب از این ائتلاف روز جمعه ضربه تکان‌دهنده‌ای را به آن وارد کرد و پنج حزب باقی مانده را به برگزاری نشست‌های اضطراری در بعدازظهر جمعه سوق داد. تا اینکه روز شنبه پنج رهبر باقیمانده ائتلاف روز شنبه تعهد خود را به اصول اولیه اپوزیسون تجدید کردند.

این اعضا پس از برگزاری یک نشست پنج ساعته در بیانیه‌ای اعلام کردند: «ائتلاف مصمم است به کار خود در همین راستا، یعنی در راستای اصول و اهداف بنیادی خود ادامه دهد».