اسحاق جهانگیری: آنها که می‌گفتند تحریم نعمت است باید جواب بدهند

اسحاق جهانگیری، معاون اول دولت حسن روحانی با مجله آگاهی‌نو گفت‌وگویی درباره مسائل روز کشور کرده است.

با ورود کرونا به کشور، فروش نفت ما خیلی کاهش یافت. بعد هیچ کس نگفت اصلا فروش نفت در دوره ترامپ با دوره بایدن فرق می‌کند. در دوره ترامپ کشتی‌ها نفت‌کش ما را در دریای سرخ را منفجر کردند، موشک از بیرون به داخل کشتی نفت‌کش ما زدند، به ۱۳ تا نفت‌کش ما آسیب زدند. سردار سلیمانی یکبار به من گفت این‌ها به‌نظرم آدم داخل نفت‌کش می‌فرستند که می‌توانند انفجار درست کنند. یعنی در چنین شرایطی ما با ترامپ درگیر بودیم.

بعد کرونا آمد؛ آن‌هایی که اهل عدد و رقم هستند، می‌دانند فروردین ۹۷ که نه ترامپ جنگ اقتصادی را شروع کرده بود نه کرونا بود، ۴.۵ میلیارد دلار درآمد نفت داشتیم. فروردین ۹۸ که ترامپ تحریم را شروع کرده بود، ولی کرونا نبود ما ۲.۵ میلیارد درآمد نفت داشتیم. فروردین ۹۹ هم که ترامپ بوده هم کرونا ما ۲۰ میلیون دلار درآمد نفتی داشتیم. ۶ ماهه اول ۹۹ کل درآمد ارزی که از نفت به بانک مرکزی داده شد یک میلیارد دلار بود.

اصلا تصور این که اقتصاد ایران را ۶ ماه بتوان با یک میلیارد دلار اداره کرد تصور وحشتناکی بود. کسی که حداقل اطلاعات را داشته باشد باید بگوید شما از فروپاشی جلوگیری کردید. صادرات غیر نفتی تقریبا در ۳ ماه اول کرونا صفر بود. مهمترین امتیاز ما در دوره تحریم مرز‌های زمینی ما بوده که بتوانیم از عراق و ترکیه و افغانستان کالایی صادر یا وارد کنیم، کل مرز‌های زمینی ما به‌خاطر کرونا بسته شد.

سال ۹۹ واقعا یک سال استثنایی بود و با هیچ سالی نباید مقایسه کرد. بیش از ۱.۵ میلیون شغل در اثر کرونا از دست رفت. این آماری که راجع اشتغال می‌گویند هیچ کدام نشان‌دهنده وضع اشتغال کشور نیست. تعداد شاغل‌های پاییز ۱۴۰۱ که الان اعلام شده نسبت به پاییز ۱۳۹۸ حدود ۴۰۰ هزار تا کمتر است. یعنی تعداد شاغلان ۱۴۰۱ کمتر از قبل کروناست و هنوز به شاغلان ۱۳۹۸ نرسیدیم.

به بعضی‌ها برخورد من گفتم در مورد انرژی وقت تصمیم سخت است. فکر کردند من به دولت طعنه می‌زنم. ما نیاز به سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی داریم و تصمیم سخت این سرمایه‌گذاری این است که منابع این سرمایه‌گذاری در ایران نیست، این منابع باید از خارج تأمین شود، باید مسائلمان را با دنیا حل کنیم. تصمیم سخت این است، نه این که زود یک شعار چاشنی‌اش بکنند و بگویند فلانی می‌گوید نوکر آمریکا شویم.

ریشه‌ی بحران‌های دهه ۹۰ در تحریم‌هاست؛ یعنی آن چیزی که دهه ۹۰ داریم که اقتصاد ایران را درگیر کرده تحریم است؛ همه آن‌هایی که می‌گفتند تحریم نعمت است باید بیایند جواب بدهند.